آداب و پاداش کار خیر در قرآن
خداوند در قرآن، این معجزه الهی که بهترین راهنمای زندگی انسان است بارها بشر را به پاداش کار خیر وعده داده است. این آیات به وضوح، لطف و مهربانی خداوند در حساب و کتاب اعمال انسان را نشان می‌دهد. گاه چنان پاداش بی‌حسابی به مؤمنان وعده داده می‌شود که گویی خداوند بیش از بنده برای پاداش دادن اشتیاق دارد. امّا در خلال بیان پاداش کار خیر، آداب کار خیر به ویژه در مورد انفاق و صدقه نیز برای مسلمانان بیان می‌شود. ما در این مطلب فهرستی از آیات الهی در مورد آداب و پاداش کار خیر را گردآوری کردیم.
مطالب دیگر را در بلاگ ما بخوانید
رحمت الهی در حسابرسی
مهم‌ترین اصل نظام حسابرسی خداوند همان است که در آیه ۱۶۰ سوره انعام می‌فرماید: “هرکس کار خوبی انجام دهد ده برابر آن پاداش می‌گیرد و هرکس کار بدی انجام دهد جز به مانند آن جزا نخواهد شد” البته تنها این نیست و در جایی پاداش کار خیر هفتصد برابر ذکر شده است. در حقیقت پاداش ده برابری حداقل پاداش کار خیر در پیشگاه خداوند است.
اهمیت نیت کار خیر
نیت کار خیر در پیشگاه خداوند جایگاه ویژه‌ای دارد. از یک سو نیت خالص و انجام کار خیر تنها برای رضای خدا ضامن پذیرش آن شمرده می‌شود. از سوی دیگر اهمیت نیت به اندازه‌ای است که اگر کسی توان محدودی داشته باشد و فقط نیت کار خیر در دل داشته باشد خداوند برای آن نیت کار خیر نیز به او پاداش می‌دهد.
احسان در حد توان
نکته مهمی که در تعالیم اسلامی به آن تأکید شده است مشارکت در کار خیر به اندازه توان است. پاداش کار خیر نزد خداوند هرگز با مقیاس‌های دنیوی سنجیده نمی‌شود. در این زمینه روایت است که در زمان پیامبر، مسلمانان در تدارک آذوقه برای یکی از جنگ‌ها هرچه در توان داشتند کمک می‌کردند. بسیاری از ثروتمندان مبلغ قابل توجهی مثلاً چهار هزار من خرمای مرغوب هدیه می‌دادند در این میان یکی از مسلمانان فقیر تنها با تلاش فراوان توانست یک من خرمای نامرغوب هدیه کند. برخی از آن ثروتمندان که در حقیقت جزو منافقان بودند به تمسخر وی و انفاق ناچیز او پرداختند. در این هنگام آیه ۷۹ سوره توبه نازل شد که در آن آمده است: “آن کسانی که مؤمنان مطیع را به جهت انفاق ناچیزی (که در حد توان آنهاست) مسخره می‌کنند، خداوند کیفر تمسخر آنها را خواهد داد و برای آنها عذاب دردناکی است.” پیامبر(ص) در تأیید این مطلب به آن فرد فقیر فرمودند: “خرماهایت را بر روی دیگر خرماها بریز تا مایه برکت آنها شود.”.
همچنین می توانید وارد صفحه همکاری با ما شوید و با ما همکاری کنید و میتوانید کمک های خود را به صورت پرداخت حمایت مالی برای ما ارسال کنید
باقیات و صالحات
از دیگر ویژگی‌های پاداش کار خیر توسط خداوند، امکان برخورداری از باقیات صالحات است. به این معنا که برخی از کارهای خیر چنان برکتی دارد که انسان پس از مرگ نیز از آن بهره‌مند می‌شود. در قرآن کریم آمده است که فرد مسلمان می‌تواند از اموال و فرزندان خود به عنوان باقیات و صالحات بهره‌مند شود. فردی که اموال خود را برای ساخت مدرسه در مناطق محروم صرف می‌کند تا زمانی که از آن مدرسه استفاده می‌شود او نیز از پاداش کار خیر خود بهره‌مند می‌شود حتی اگر در این دنیا نباشد. حتّی می‌توان گفت در عاقبت خیر کودکانی که در این مدرسه تحصیل می‌کنند نیز سهیم خواهد بود. در مقابل، کسی که اموال خود برای لذّت‌های زودگذر دنیا صرف می‌کند و یا فقط به اندوختن مال می‌اندیشد و هنگام مرگ آن را برای وارثان خود به جا می‌گذارد با دست تهی در آن دنیا باید چشم‌انتظار لطف احتمالی فرزندان خود باشد.
حفظ کرامت نیازمندان
حفظ آبروی آدمی در تعالیم اسلامی اهمیت فراوانی دارد. در این میان، برای حفظ آبرو و کرامت نیازمندان در قرآن پاداش کار خیر پنهانی و ناشناس بسیار بیشتر از کار خیر علنی است. در سیره ائمه ما نیز این امر به خوبی نمایان است. ائمه هدی همواره از رویارویی مستقیم با نیازمندان پرهیز می‌کردند. آنها می‌کوشیدند با واسطه‌ای به نیازمندان کمک کنند تا موجب شرمندگی آنان نشود. انفاق شبانه و ناشناس سنّت پسندیده‌ای است که در سیره تمام امامان معصوم(ع) دیده می‌شود.
احسان در سختی و گشایش
اغلب ما تصور می‌کنیم احسان و انفاق تنها به زمانی اختصاص دارد که در زندگی خود گرفتاری نداشته باشیم. در حالی که در آیات قرآن بالاترین پاداش کار خیر و نهایت سخاوت برای کسانی است که در هنگام سختی نیز نیازمندان را فراموش نمی‌کنند. در آیه ۱۳۴ سوره آل عمران در توصیف این افراد آمده است: “محسنین یعنی کسانی که هم در راحتی و هم در سختی انفاق می‌کنند، خشم خود را فرو می‌برند و از دیگران می‌گذرند؛ دارای عالی‌ترین درجه سخاوت هستند.”
سبقت در کار خیر
دین اسلام بر رواج کار خیر در جامعه به عنوان عاملی برای برقراری همدلی و عدالت نیز تأکید دارد. لذا سبقت در کار خیر را نیز از نشانه‌های مؤمنان و مقربان درگاه الهی توصیف می‌کند سبقت در کار خیر تنها به معنای پیشی گرفتن از دیگران نیست. بلکه نوآوری و ابداع یک سنّت پسندیده در کار خیر نیز انسان را در زمره سابقون قرار می‌دهد.